Mikat Nedir?

29/09/2025Blog

Hac ya da umre yolculuğuna çıkarken “mikat” terimini hiç işittiniz mi? Peki ihrama hangi noktalarda girilir ve bu sınırların anlamı nedir?

Mikat Ne Demektir?

Sözlükte “bir iş için belirlenen vakit ya da mekân” manasında kullanılan mikat, dini literatürde ise Harem bölgesine dışarıdan gelen Müslümanların ihrama girmekle yükümlü oldukları sınır noktalarını ifade eder.

Mikat Sınırları Ne Demek?

Mikat sınırları, hac ya da umre ibadeti için Mekke’ye gelen kişilerin ihrama girmek zorunda oldukları belirli noktalardır. Bu sınırların ötesine ihramsız geçmek uygun görülmez ve kimi durumlarda fidye gerektirir. Mekke-i Mükerreme’yi çevreleyen bu sınırlar farklı yönlerde ve farklı mesafelerde yer alır. Bu nedenle hacı adaylarının ve umre yolcularının, hangi yönden geldiklerine göre hangi mikat bölgesinde ihrama gireceklerini bilmeleri gerekir. Mikat bölgeleri, hac ve umre ibadetlerinin düzenli, aynı esaslara bağlı ve disiplinli bir şekilde yapılmasını sağlar. Böylece bütün Müslümanlar, ibadetlerine ortak bir başlangıç noktasında ve aynı şartlarda adım atmış olurlar.

“Mikat” Kelimesi Kurân-ı Kerim’de Geçer mi?

Kur’ân-ı Kerîm’de “mîkāt” kelimesi sekiz âyette, birinde çoğul formda olmak üzere, genellikle sözlük anlamıyla kullanılmıştır. Hadislerde ise hem kelime anlamı hem de dinî terim olarak yer bulmaktadır. Kur’an’da Kâbe “el-Beytü’l-Harâm” (Mâide 5/2), etrafındaki mescid “el-Mescidü’l-Harâm” (İsrâ 17/1) ve Mekke şehri de “harem” (Kasas 28/57; Ankebût 29/67) şeklinde anılarak bu mekânların kutsallığına ve korunmuşluğuna dikkat çekilmiştir.

Hz. Peygamber (s.a.s.) de Mekke’nin, yerlerin ve göklerin yaratıldığı günden itibaren Allah tarafından haram kılındığını ve bu özelliğin kıyamete dek süreceğini ifade etmiştir (Buhârî, “Ṣayd”, 10; Müslim, “Ḥac”, 445-446).

Umre Mikat Yerleri

Umre için belirlenen mikat noktaları, hac ibadeti için tayin edilen mikatlarla aynıdır. Umre yolculuğuna çıkan kişiler de, Mekke’ye hangi güzergâhtan geliyorlarsa o yöndeki mikat sınırında ihrama girmek zorundadır. Başlıca umre mikat noktaları şunlardır:

Zülhuleyfe (Abyar Ali): Medine tarafından gelenlerin ihrama girdikleri yerdir. Mekke’ye uzaklığı yaklaşık 450 kilometredir.

Cuhfe (Rabig): Şam, Mısır ve Kuzey Afrika’dan deniz veya kara yoluyla ulaşanların mikatıdır. Mekke’ye mesafesi yaklaşık 187 kilometredir.

Yelemlem (Sa’diyye): Yemen tarafından deniz yoluyla gelenlerin mikat noktasıdır. Mekke’ye yaklaşık 130 kilometre uzaklıktadır.

Karnü’l-Menazil (Seylül Kebir): Necid ve Taif yönünden gelenler için belirlenmiştir. Mekke’ye yaklaşık 94 kilometre mesafededir.

Zâtü’Irk: Irak tarafından gelenlerin mikat noktasıdır. Mekke’ye uzaklığı yaklaşık 94 kilometredir.

Harem Bölgesinde İkamet Edenler: Umre yapmak isteyenler, Harem sınırlarının dışına çıkıp örneğin Ten‘im gibi bir noktadan ihrama girerler.

Mikat Sınırı Kaç Km?

“Mikat sınırı kaç kilometre?” sorusunun cevabı, hangi mikat noktasından bahsedildiğine göre değişiklik gösterir. Mekke’nin çevresinde farklı yönlerde konumlanan bu bölgeler, birbirinden farklı uzaklıklardadır. Genel olarak mesafeler şu şekildedir:

Zülhuleyfe: Mekke’ye yaklaşık 450 km mesafededir.

Cuhfe: Yaklaşık 187 km uzaklıktadır.

Yelemlem: Mekke’ye olan mesafesi yaklaşık 130 km’dir.

Karnü’l-Menazil: Yaklaşık 94 km mesafede yer alır.

Zâtü’Irk: Mekke’ye uzaklığı yaklaşık 94 km’dir.

Görüldüğü üzere mikat noktaları, kimi zaman yüzlerce kilometre ötede, kimi zaman ise Mekke’ye daha yakın mesafelerde bulunur. Bu nedenle hac ve umre yolcularının, kendi güzergâhlarına göre hangi mikatın nerede olduğunu bilmeleri oldukça önemlidir.

Türklerin Mikat Yeri

Türkiye’den Mekke’ye giden hacı ve umre adaylarının ihrama giriş noktaları, tercih ettikleri ulaşım şekline göre değişiklik gösterir. Türk yolcuların en sık kullandığı güzergâhlar ve bağlı oldukları mikat bölgeleri şöyledir:

Hava yoluyla seyahat edenler: Uçakla Cidde’ye inen yolcular, Mekke’ye yönelmeden önce mikat çizgisini geçmeden ihrama girmek durumundadır. Bu işlem çoğu zaman uçağın mikat hizasına geldiği anda ya da Cidde’den Mekke’ye geçiş sırasında otobüste yapılır. (Örneğin Cuhfe veya Yelemlem hattında.)

Deniz yolunu tercih edenler: Deniz üzerinden gelenler için özel bir mikat noktası bulunmaz. Ancak Mekke’ye yaklaşıldığında güzergâh üzerinde hangi mikat sınırı varsa orada ihrama girilir.

Kara yoluyla gelenler: Karayolu ile yolculuk yapanlar, hangi güzergâhı izliyorlarsa o istikametteki mikat noktasında ihrama girerler. Örneğin Şam üzerinden geliniyorsa Cuhfe bu amaçla kullanılır.

Türkiye’den gelenler için belirli bir sabit mikat noktası bulunmamaktadır. Seyahat edilen yolun koşullarına bağlı olarak çeşitli mikat bölgeleri dikkate alınır. Ancak, en yaygın uygulama, uçakla seyahat edenlerin mikat sınırına ulaşmadan önce ihrama girmeleri ya da Cidde’den sonraki karayolu yolculuklarında ihrama bürünmeleridir.

Cidde Mikat Sınırı İçinde midir?

Cidde, Mekke’ye gelen hacı ve umre yolcuları için önemli bir ulaşım merkezi olsa da mikat bölgeleri arasında yer almaz. Bu nedenle Cidde’ye inen veya buradan Mekke’ye geçiş yapan kişilerin, ihramsız şekilde yolculuğa devam etmeleri mümkündür. Ancak hac ya da umre niyetiyle yola çıkanların, mikat sınırlarından birine varmadan önce ihrama girmeleri gerekir. Bu sebeple doğrudan Cidde’de ihrama bürünmek uygun değildir.

Cidde üzerinden Mekke’ye gitmek isteyenler, en yakın mikat noktalarına —örneğin Cuhfe ya da Yelemlem’e— yönelerek orada ihrama girmek zorundadır. Dolayısıyla Cidde, bir varış ve geçiş merkezi olsa da ihram için tayin edilmiş bir mikat noktası değildir.